28 marca 2024

Henryk Tomaszewski – twórca najwybitniejszej polskiej szkoły plakatu

Related

Historia rodziny lekarzy Januszewiczów

Na świecie istnieje mnóstwo rodzin, w których więcej niż...

Jak pracuje polska doktor Maria Siemionow

W Polsce jest wielu zdolnych lekarzy. Jedną z nich...

Historia polskiego kardiochirurga Zbigniewa Religi

Warszawski kardiochirurg który po raz pierwszy w Polsce dokonał...

Adam Maciejewski: historia polskiego chirurga

To on daje ludziom nowe oblicze. Mówimy o odnoszącym...

Jak warszawianki rodziły w ubiegłym stuleciu 

W ubiegłym stuleciu dziecko było swego rodzaju polisą ubezpieczeniową,...

Share

Warszawianin Henryk Tomaszewski uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich artystów. Henryk Tomaszewski założył pierwszą unikalną polską szkołę plakatu, która miała ogromny wpływ na rozwój sztuki współczesnej na całym świecie. W naszym artykule na stronie iwarsaw.eu opowiemy o życiu i twórczości wybitnego warszawiaka.

Wczesne lata

Henryk Tomaszewski urodził się 10 czerwca 1914 roku w Warszawie. Henryk Tomaszewski rozpoczął swoją edukację zawodową w Szkole Sztuk Graficznych w Warszawie. Po jej ukończeniu przyszły artysta uzyskał dyplom z litografii. Później, w 1934 roku, Henryk Tomaszewski podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował do 1939 roku. Jeszcze w czasie studiów Tomaszewski zaczął publikować własne satyryczne karykatury w tygodniku “Szpilki”.  Jego karykatury zyskały przychylność czytelników i zainteresowanie społeczeństwa, dzięki czemu Henryk Tomaszewski stał się znany w znacznie szerszych kręgach. Swoją pierwszą nagrodę Henryk Tomaszewski otrzymał za projekt polskiego pawilonu na Targach Światowych w Nowym Jorku w 1939 roku. Po tym wydarzeniu jego kariera i uznanie zaczęły szybko rosnąć, a młody artysta bardzo zainteresował się twórczością i rozwojem nowego kierunku w sztuce – tworzeniem plakatów.

Twórczość artysty po II wojnie światowej 

W czasie II wojny światowej Henryk Tomaszewski ze względów bezpieczeństwa zawiesił na pewien czas swoją działalność, choć nie wyjeżdżał z rodzinnej Warszawy. Jednak po zakończeniu II wojny światowej Henryk Tomaszewski wraz z Erykiem Lipińskim, polskim artystą i publicystą, otrzymał stałe zlecenie na wykonanie projektów plakatów filmowych dla różnych polskich filmowych wytwórni narodowych. W ten sposób twórczość Tomaszewskiego wyszła poza Warszawę i rozprzestrzeniła się na całą Polskę, a później i na cały świat.

Plakaty Tomaszewskiego i Lipińskiego stały się prawdziwą rewolucją w sztuce: na zawsze zmieniły postrzeganie zwykłego plakatu przez społeczeństwo. Zwykłe fotomontaże czy kadry filmowe zostały zastąpione przez znacznie bardziej ekspresyjne, a nawet brutalne obrazy o niebanalnej tematyce. Plakaty Tomaszewskiego szybko zyskały popularność, a sukces ten doprowadził do powstania polskiej szkoły plakatu. Polska Szkoła Plakatu wyniosła polską sztukę na nowy poziom.

W 1948 roku Henryk Tomaszewski otrzymał odrazu aż pięć nagród za swoje plakaty filmowe na międzynarodowej wystawie w Wiedniu.

Działalność profesorska i twórcza

Znajdując się u szczytu swojej popularności, w 1966 roku Henryk Tomaszewski został zaproszony na stanowisko profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie wcześniej studiował. Około 1974 roku Henryk Tomaszewski został dziekanem wydziału grafiki Akademii i prowadził aktywną działalność profesorską. W 1975 roku wybitny artysta otrzymał najbardziej prestiżową nagrodę – «Royal Designer for Industry».

W tym samym czasie Henryk Tomaszewski zajmował się grafiką książkową i sztuką teatralną. W latach 1956-1962 Tomaszewski publikował własne felietony w warszawskim czasopiśmie “Przegląd Kulturalny”.

W 1961 roku Henryk Tomaszewski stworzył własny zbiór rysunków “Książka zażaleń”.

Henryk Tomaszewski był również członkiem wielu międzynarodowych stowarzyszeń artystów, w tym Alliance Graphique Internationale (AGI). W 1975 roku Henryk Tomaszewski otrzymał tytuł królewskiego projektanta – „Honorary Royal Desinger”. Nagroda została wręczona przez Royal Society of Arts w Londynie. 

Henryk Tomaszewski całe swoje życie poświęcił sztuce i jej rozwojowi na całym świecie.

Polska Szkoła Plakatu i jej cechy charakterystyczne

Polska Szkoła Plakatu to grupa polskich artystów, tzw. plakacistów, którzy zdobyli popularność na całym świecie. Łączyła ich wspólna praca twórcza – plakaty. Artyści projektowali plakaty o różnej tematyce: plakaty polityczne, plakaty społeczne i kulturalne (plakaty filmowe, spektaklowe itp.). Samo pojęcie plakatu pojawiło się w Polsce w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku.

Przedstawiciele polskiej szkoły plakatu tworzyli swoje dzieła w dość szerokim i nieograniczonym zakresie stylistycznym. Jednak ich prace posiadały również szereg cech wspólnych, które pozwalały zrozumieć, że dany artysta należy do szkoły plakatu. Przedstawiciele szkoły na zawsze zmienili wyobrażenie o plakacie: ich prace zyskały ekspresyjność, ironię i nowatorstwo. Badacze sztuki plakatu określają je jako styl „wolności i ostrości umysłu”.

Najbardziej znanymi przedstawicielami polskiej szkoły plakatu są Józef Mroszczak i Henryk Tomaszewski: byli oni kierownikami katedry plakatu w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Historia powstania polskiej szkoły plakatu

Zainteresowanie i popularność polskich plakatów zaczęły rosnąć w 1948 roku za sprawą Henryka Tomaszewskiego, który w tym samym roku zdobył pięć nagród na Międzynarodowej Wystawie Plakatu Filmowego w Wiedniu. Już pod koniec lat 1940-tych plakaty polskich artystów były szeroko eksponowane na różnych międzynarodowych wystawach.

Gwałtowny rozwój polskiego plakatu nastąpił w latach 1953-1959. To właśnie w tym okresie graficy aktywnie tworzyli plakaty filmowe i reklamujące inne wydarzenia kulturalne.

W 1966 roku zorganizowano pierwszą na świecie cykliczną imprezę poświęconą sztuce plakatu – Biennale Plakatu. Później władze PRL-u wydały zgodę na otwarcie w Wilanowie pierwszego na świecie Muzeum Plakatu, w którym zgromadzono najwybitniejsze dzieła polskich artystów, uznawanych dziś za ikony sztuki plakatu.

Polska szkoła plakatu zaczęła się gwałtownie rozwijać w połowie lat 1960-tych. To właśnie wtedy świat ujrzał „złotą serię” plakatów polskich artystów. W ciągu następnej dekady przedstawiciele polskiej szkoły plakatu brali aktywny udział w międzynarodowych wydarzeniach i wystawach, promując nowy styl sztuki.

W 1989 roku w polskiej szkole plakatu nastąpiły istotne zmiany: wprowadzenie gospodarki rynkowej i zaprzestanie finansowania przez państwo wpłynęło negatywnie na liczbę drukowanych plakatów i ich wartość artystyczną. Wielu badaczy uważa, że polska szkoła plakatu przetrwała początek lat 1990-tych tylko dzięki Muzeum Plakatu i niewielkiej grupie oddanych kolekcjonerów i artystów, którzy nie przestali tworzyć i prezentować światu swoich prac.

Plakat artystyczny jako styl artystyczny stał się ponownie popularny na początku dwudziestego pierwszego wieku. Nowe pokolenie artystów, projektantów i grafików z powodzeniem wykorzystuje tradycje polskiej szkoły plakatu we współczesnych warunkach. 

Polska Szkoła Plakatu i jej wpływ na świat

Mało znana polska szkoła plakatu wywarła ogromny wpływ na dużą liczbę zachodnich artystów i projektantów. Szkoła ta jest uznawana na całym świecie za wyjątkowe zjawisko i źródło inspiracji. Wielu zagranicznych artystów specjalnie przyjeżdżało do Polski, aby bliżej poznać ten wyjątkowy styl.

Podobnie wielu polskich grafików i projektantów dzięki grafice użytkowej zbudowało udane kariery w krajach zachodnich. To właśnie polscy artyści wynieśli tę dziedzinę na zupełnie inny poziom.

O polskiej szkole plakatu wspominał słynny amerykański reżyser Martin Scorsese, zauważając, że to właśnie polskim artystom udało się uchwycić istotę filmu w jednym plakacie.

.,.,.,.,. Copyright © Partial use of materials is allowed in the presence of a hyperlink to us.